Quạt trần là một trong những thiết bị làm mát được sử dụng phổ biến nhất tại Việt Nam. Mặc dù sử dụng thường xuyên nhưng không phải ai cũng biết quạt trần quay theo chiều nào là đúng. Bài viết hôm nay của META.vn sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc này, đồng thời giải thích tại sao quạt trần quay ngược và đưa ra cách đảo chiều quạt trần. Mời bạn cùng theo dõi nhé!
Chiều quay của quạt trần như thế nào mới là đúng? Theo Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN1444:1994 (do Trung tâm Tiêu chuẩn - Chất lượng biên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn – Đo lường – Chất lượng đề nghị và được Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường ban hành), khi nhìn từ dưới lên, chiều quay của các loại quạt trần thông dụng dùng điện một pha để làm mát trong nhà phải ngược chiều với chiều quay kim đồng hồ. Nói cách khác, thông thường, khi nhìn từ dưới lên, quạt trần quay ngược chiều kim đồng hồ mới đúng.
Tuy nhiên, trên thực tế, một số loại quạt trần hiện nay được trang bị chức năng đảo chiều quay, tức là chúng có thể quay ngược chiều kim đồng hồ hoặc cùng chiều kim đồng hồ. Khi quay cùng chiều kim đồng hồ, chúng sẽ giúp không gian trở lên ấm áp hơn, thích hợp để sử dụng vào mùa đông lạnh. Ngược lại, khi chạy ngược chiều kim đồng hồ, chúng sẽ giúp không gian mát mẻ, làm dịu cái nắng nóng của mùa hè. Trong trường hợp này, chúng ta không thể khẳng định chiều quay nào mới là đúng, đúng hay không tùy thuộc vào chế độ đang vận hành của quạt.
Với những chiếc quạt trần không được trang bị tính năng đảo chiều quay thì khi quay ngược, chiều quay của nó sẽ cùng chiều với chiều quay kim đồng hồ. Lúc này, bạn hầu như không cảm nhận được gió mát từ quạt. Quạt trần quay ngược chủ yếu là do những nguyên nhân sau:
Hỏng tụ điện: Tụ điện là một linh kiện nhỏ bên trong quạt trần, có dạng hình hộp chữ nhật, màu đen. Nhiệm vụ của tụ điện quạt trần là làm lệch từ trường và cung cấp điện thế lớn cho động cơ quạt khởi động. Nếu tụ hỏng, quạt có thể quay chậm, không quay hoặc quay ngược chiều. Dấu hiệu cho thấy tụ điện hỏng thường là tụ bị phồng, bị lệch hoặc bị vỡ lớp vỏ nhựa bên ngoài.
Đấu sai dây tụ: Các loại tụ điện cho quạt trần hiện nay thường được chia thành 2 loại là tụ phân cực và tụ không phân cực. Tụ phân cực thường có các đầu dây màu khác nhau (ví dụ đỏ - đen, đỏ - trắng), trong khi đó, tụ không phân cực sẽ có các đầu dây màu giống nhau (ví dụ đen - đen). Với tụ phân cực, bạn phải đấu nối các dây của tụ đúng với các dây của quạt. Còn với tụ không phân cực, các đầu dây là như nhau nên không cần phân biệt. Nếu quạt trần của bạn dùng tụ phân cực và các dây bị nối sai thì rất có thể nó sẽ quay ngược.
Đấu nhầm đầu pha: Có một nguyên nhân nữa khiến quạt trần quay ngược đó chính là đấu nhầm đầu pha. Khi bị đấu nhầm pha, quạt sẽ quay ngược hoặc không thể quay.
Với loại quạt trần có 2 chiều quay, để đảo chiều quay của quạt, bạn chỉ cần lật công tắc trên thân quạt theo chiều ngược lại hoặc sử dụng nút chuyển hướng chiều quay trên điều khiển từ xa của quạt. Trong trường hợp muốn lật công tắc để đảo chiều quay, bạn phải tắt quạt trước, đến khi quạt dừng hẳn thì sử dụng thang nhôm để tiến hành lật công tắc.
Với loại quạt trần không có 2 chiều quay, muốn nó quay đúng chiều, đầu tiên bạn cần ngắt nguồn điện, tháo chụp quạt rồi kiểm tra tụ. Nếu tụ bị hỏng thì tìm một tụ khác có thông số giống tụ cũ để thay thế, còn nếu tụ bị đấu sai dây thì bạn chỉ việc đấu lại cho đúng cực là được.
Nếu chiếc quạt trần của gia đình bạn có chức năng quay đảo chiều và có nút bấm chọn trên remote điều khiển, bạn chỉ cần chọn chế độ quay trên remote và bấm chuyển chiều quay ngược lại là được.
1. Nếu cầu dao nằm ngang, bạn chỉ cần gạt sang trái thì quạt trần sẽ quay ngược chiều kim đồng hồ (tức là quay đúng chiều, thoát khỏi tình trạng quay ngược chiều). Điều này cũng đồng nghĩa với việc nếu cầu dao đang gạt sang phải tức là quạt đang quay đảo chiều.
2. Nếu cầu dao thẳng đứng, bạn chỉ cần gạt cầu dao xuống dưới để quạt trần quay ngược chiều kim đồng hồ. Điều này đồng nghĩa với việc cầu dao gạt lên trên thì quạt trần sẽ quay thuận chiều kim đồng hồ hay đảo chiều.
3. Ngoài ra, ở một số dòng quạt hiện nay, nút công tắc đảo chiều còn được thiết kế nằm ở giữa động cơ và chao đèn. Lúc này, bạn hãy tắt quạt, sau đó dùng thang trèo lên để tìm kiếm nút công tắc này rồi gạt công tắc về hướng ngược lại. Tiếp đến, bạn cho quạt quay xem quạt đã tạo ra luồng gió mát chưa nhé.
Với trường hợp này, bạn thực hiện đảo lại chiều quạt trần như sau:
Bước 1: Bạn ngắt nguồn điện cho quạt trần.
Bước 2: Kiểm tra lại tụ điện, nếu tụ điện bị hỏng thì cần thay thế tụ điện mới. Trong trường hợp tụ điện bình thường, bạn hãy xem tụ điện có bị đấu sai không, nếu có thì tiến hành đấu lại cho đúng kỹ thuật. Cuối cùng, bạn kiểm tra xem quạt có bị đấu nhầm pha không, nếu có thì tiến hành đấu lại.
Lưu ý: Trong trường hợp không đủ chuyên môn, kiến thức và dụng cụ sửa chữa, bạn nên liên hệ với thợ sửa chữa quạt trần chuyên nghiệp để nhờ hỗ trợ nhé.
>>> Xem thêm: Tụ quạt trần là gì? Quạt trần dùng tụ bao nhiêu? Cách thay, đấu tụ quạt trần
Hy vọng những chia sẻ của META.vn trong bài viết này đã giúp bạn biết được quạt trần quay theo chiều nào là đúng, tại sao quạt trần quay ngược và cách đảo chiều quạt trần như thế nào. Nếu trong quá trình sử dụng, bạn thấy quạt trần quay ngược cùng do nguyên nhân nào khác thì hãy comment phía dưới bài viết để chia sẻ cùng META.vn nhé!
Đừng quên thường xuyên truy cập chuyên mục tư vấn quạt - máy làm mát của META để cập nhật nhiều thông tin hữu ích bạn nhé. Hẹn gặp lại bạn trong những bài viết tiếp theo.