Lịch sử máy tính: Tóm tắt ngắn gọn lịch sử phát triển máy tính
Phương Ngọc Nhất HạnhCho đến thời điểm hiện tại, máy tính vẫn luôn là một trợ thủ đắc lực, góp phần làm nên sự thành công của nhiều ngành nghề trong cuộc sống. Vậy nhưng chiếc máy tính đã ra đời và phát triển thế nào thì không phải ai cũng biết. Trong bài viết này, META mời bạn theo dõi để nắm được lịch sử máy tính, các giai đoạn phát triển của thiết bị ấy nhé.
Lịch sử máy tính: Tóm tắt ngắn gọn lịch sử phát triển máy tính
Năm 1801: Tại Pháp vào thế kỉ 19, chiếc máy dệt gỗ tự động với cơ chế sử dụng các thẻ gỗ đục lỗ đầu tiên đã được sáng chế bởi Joseph Marie Jacquard. Đây chính là nền tảng cho mô hình của chiếc máy tính đầu tiên.
Năm 1822: Ý tưởng về một máy tính điều khiển bằng hơi nước, có thể tính toán các bảng số được nhà toán học người Anh - Charles Babbage đề cập đến. Tuy có sự giúp sức của chính phủ Anh, thế nhưng ý tưởng đã thất bại.
Năm 1890: Herman Hollerith - kỹ sư người Mỹ đã thiết kế thành công một hệ thống thẻ đục lỗ để tính toán thống kê dân số năm 1880 chỉ trong 3 năm (tưởng chừng mất 7 năm nếu tính bằng tay) và tiết kiệm cho chính phủ 5 triệu đô la Mỹ. Sau đó, chính ông đã lập ra công ty tiền thân của tập đoàn IBM hiện nay.
Năm 1936: Nhà toán học người Anh - Alan Turing đưa ra ý tưởng về một cỗ máy vạn năng, cỗ máy đó sau này được gọi là máy Turing, có khả năng tính toán bất cứ thứ gì có thể tính toán được. Và chính ý tưởng này đã làm nền tảng cho chiếc máy tính hiện đại chúng ta sử dụng ngày nay.
Năm 1937: Giáo sư vật lý và toán học tại Đại học bang Iowa - J.V. Atanasoff đã cố gắng chế tạo chiếc máy tính đầu tiên không có bánh răng, dây đai hoặc trục.
Năm 1941: Atanasoff và sinh viên của ông - Clifford Berry, đã thiết kế một máy tính có thể giải quyết 29 phương trình. Điều này đánh dấu sự kiện lần đầu tiên một máy tính có thể lưu trữ thông tin trên bộ nhớ chính của nó.
Năm 1943 - 1944: Máy tính Electronic Numerical Integrator and Calculator (ENIAC) được 2 vị giáo sư đến từ Đại học Pennsylvania, John Mauchly và J. Presper Eckert xây dựng. Chiếc máy tính này cũng được xem là "ông tổ" của máy tính hiện đại ngày nay. Máy sở hữu thiết kế đồ sộ có thể chiếm hết một căn phòng với diện tích 6x12m, gồm 40 kệ cao 2,4m và có 18.000 ống chân không. Nó có khả năng xử lý 5.000 phép tính/một giây và hoạt động nhanh hơn bất cứ thiết bị nào trước đó.
Năm 1946: Hai vị giáo sư Mauchly và Presper rời Đại học Pennsylvania và nhận tài trợ từ Cục điều tra dân số để xây dựng UNIVAC - máy tính thương mại đầu tiên cho các ứng dụng kinh doanh và cho chính phủ.
Năm 1947: Bóng bán dẫn được chế tạo bởi William Shockley, John Bardeen và Walter Brattain của Bell Laboratories - Phòng thí nghiệm Bell. Họ đã phát hiện ra cách chế tạo một công tắc điện bằng vật liệu rắn và không cần chân không.
Năm 1953: Ngôn ngữ máy tính đầu tiên - sau này được gọi là COBOL đã được tạo ra bởi Grace Hopper. Cũng cùng trong năm này, Thomas Johnson Watson Jr. - con trai của Giám đốc điều hành IBM, Thomas Johnson Watson Sr., đã nghĩ ra IBM 701 EDPM để giúp Liên Hợp Quốc theo dõi Triều Tiên trong chiến tranh.
Năm 1954: Dưới sự dẫn dắt của John Backus, ngôn ngữ lập trình FORTRAN đã được IBM phát triển. Bên cạnh đó, cũng trong năm này, hệ thống phòng thủ tính toán khổng lồ SAGE được thiết kế để hỗ trợ Lực lượng không quân theo dõi dữ liệu rađa theo thời gian thực.
Năm 1958: Jack Kilby và Robert Noyce công khai mạch điện tích hợp, được gọi là chip máy tính. Kilby đã được trao giải thưởng Nobel Vật lý năm 2000 cho công trình của mình.
Năm 1960: NEAC 2203 được chế tạo bởi hãng điện Nippon (NEC) và là một trong những chiếc máy tính bán dẫn sớm nhất ở Nhật Bản. Chính phát minh này đã đánh dấu cột mốc máy tính giờ đây đã phù hợp cho đại chúng thay vì chỉ dùng cho các nhà toán học, khoa học hay chuyên gia như trước đây.
Năm 1964: Douglas Engelbart đưa ra nguyên mẫu của máy tính hiện đại, với chuột và giao diện người dùng đồ họa (GUI). Điều này đánh dấu sự phát triển của máy tính từ một cỗ máy chuyên dụng dành cho các nhà khoa học và toán học sang công nghệ dễ tiếp cận hơn với công chúng. Cũng cùng năm 1964, CDC 6600 được kiến trúc sư máy tính Seymour Cray thiết kế, nó đã từng là bộ máy nhanh nhất trên thế giới. Sản phẩm vẫn giữ được “ngôi quán quân tốc độ” cho đến năm 1969 khi Cray thiết kế siêu máy tính tiếp theo của ông.
Năm 1965: Công ty Thiết bị kỹ thuật số (DEC) đã chế tạo ra DEC PDP-8. Đây chính là chiếc máy tính mini đầu tiên được thương mại hóa thành công. Ở thời điểm đó, DEC PDP-8 đã bán được hơn 50.000 chiếc. Chúng có thể thực hiện mọi công việc của một chiếc máy tính lớn nhưng giá chỉ khoảng 16.000 USD trong khi System/360 của IBM lên tới hàng trăm ngàn USD.
Năm 1969: Một nhóm nhà phát triển tại Bell Labs đã viết ra UNIX - hệ điều hành giải quyết vấn đề tương thích, được lập trình bởi ngôn ngữ C và thích hợp đa nền tảng. Sau đó, UNIX đã trở thành hệ điều hành được lựa chọn tại nhiều công ty lớn và các tổ chức chính phủ. Mặc dù vậy, UNIX đã không thu hút được người dùng PC tại nhà do xử lý chậm.
Năm 1970: Công ty Intel mới thành lập công bố sản phẩm Intel 1103, chip Dynamic Access Memory (DRAM) đầu tiên.
Năm 1971: Alan Shugart cùng nhóm kỹ sư của IBM, đã phát minh ra "đĩa mềm", cho phép chia sẻ dữ liệu giữa các máy tính. Ngoài ra, đây cũng là thời điểm ra đời của Kenbak-1 - sản phẩm được coi là máy tính cá nhân đầu tiên trên thế giới.
Năm 1973: Robert Metcalfe, thành viên trong đội ngũ nghiên cứu của Xerox, đã phát triển Ethernet để kết nối nhiều máy tính và phần cứng khác.
Năm 1974 - 1977: Máy tính cá nhân được tung ra thị trường như Scelbi & Mark-8 Altair, IBM 5100, TRS-80.
Năm 1975: Tạp chí Popular Electronics số tháng 1 đã mô tả Altair 8080 là "bộ máy tính mini đầu tiên trên thế giới". Hai chuyên viên máy tính, Paul Allen và Bill Gates, đề nghị viết phần mềm cho Altair, sử dụng ngôn ngữ BASIC mới. Vào ngày 4 tháng Tư, sau thành công của nỗ lực đầu tiên này, hai người bạn thời thơ ấu thành lập công ty phần mềm của riêng họ, Microsoft.
Năm 1976: Steve Jobs và Steve Wozniak đã cho ra mắt máy tính Apple I, máy tính đầu tiên chạy trên một bo mạch chủ vào ngày cá tháng tư.
Cũng trong năm 1976, Cray-1 được phát hành, ở thời điểm đó, Cray-1 là bộ máy tính toán có tốc độ nhanh nhất trên thế giới. Dù mức giá khoảng từ 5-10 triệu USD nhưng vẫn bán chạy. Chúng là một trong những sản phẩm được kiến trúc sư máy tính Seymour Cray thiết kế. Ông đã cống hiến cả cuộc đời mình cho việc chế tạo ra cái gọi là siêu máy tính.
Năm 1977: Radio Shack sản xuất 3.000 máy tính TRS-80 cho đợt đầu tiên và bán rất chạy. TRS-80 là sản phẩm hướng tới đối tượng người dùng không chuyên, lần đầu tiên tập khách hàng này có thể điều chỉnh phần mềm để máy tính phục vụ theo nhu cầu.
Cũng năm đó, Jobs và Wozniak hợp nhất Apple và cho ra mắt Apple II tại hội chợ công nghệ West Coast Computer Faire đầu tiên. Apple II cung cấp đồ họa màu và kết hợp một ổ cassette âm thanh để lưu trữ.
Năm 1978: VisiCalc, chương trình bảng tính trên máy tính đầu tiên đã được ra đời.
Năm 1979: Việc xử lý văn bản trở thành hiện thực khi MicroPro International phát hành Wordstar.
Năm 1981: Máy tính cá nhân đầu tiên của IBM, có tên là "Acorn", được ra mắt. Máy sử dụng hệ điều hành MS-DOS của Microsoft, có chip Intel, hai ổ đĩa mềm và màn hình màu tùy chọn. Sears & Roebuck và Computerland đã bán những chiếc máy tính này, đánh dấu sự kiện lần đầu tiên máy tính có sẵn thông qua các nhà phân phối bên ngoài. Điều này cũng khiến thuật ngữ PC trở nên phổ biến.
Ngoài ra, máy tính di động Osborne 1 là chiếc máy tính di động đầu tiên được thương mại hóa, nặng 10,8kg và có giá dưới 2.000 USD. Chúng trở nên phổ biến vì có giá thành thấp và có một thư viện phần mềm mở rộng đi kèm theo.
Năm 1983: Lisa là chiếc máy tính cá nhân đầu tiên có GUI (giao diện đồ họa người dùng). Lisa cũng có một menu drop-down và các biểu tượng. Mặc dù sản phẩm thất bại nhưng cuối cùng được phát triển thành Macintosh. Gavilan SC là máy tính xách tay đầu tiên có yếu tố hình thức lật quen thuộc và là sản phẩm đầu tiên được bán trên thị trường dưới dạng "máy tính xách tay".
Năm 1985: Microsoft công bố Windows (theo Encyclopedia Britannica). Đây là sự đáp trả của công ty này đối với GUI của Apple. Commodore công bố Amiga 1000, có tính năng âm thanh và video tiên tiến.
Cũng trong năm đó, tên miền .com đầu tiên được đăng ký vào ngày 15 tháng 3, trước sự xuất hiện của World Wide Web hay www- khởi đầu của kỷ nguyên internet hàng năm trời.
Năm 1986: Compaq đưa Deskpro 386 ra thị trường. Cấu trúc 32-bit của nó cung cấp tốc độ tương đương với máy tính mainframe.
Năm 1990: Nhà nghiên cứu tại CERN có tên Tim Berners-Lee đã tạo ra World Wide Web.
Năm 1993: Bộ vi xử lý Pentium thúc đẩy việc sử dụng đồ họa và âm nhạc trên PC.
Năm 1994: Với hàng loạt tựa game như "Command & Conquer", "Alone in the Dark 2", "Theme Park", "Magic Carpet", "Descent" và "Little Big Adventure" được tung ra thị trường, PC đã trở thành cỗ máy chơi game.
Năm 1996: Công cụ tìm kiếm Google được phát triển tại Đại học Stanford bởi Sergey Brin và Larry Page.
Năm 1997: Microsoft đầu tư 150 triệu đô la vào Apple, lúc đó đang gặp khó khăn, chấm dứt vụ kiện tại tòa án của Apple chống lại Microsoft, cáo buộc rằng Microsoft đã sao chép "giao diện" của hệ điều hành Apple.
Năm 1999: Thuật ngữ Wifi trở thành một phần của ngôn ngữ điện toán và người dùng bắt đầu kết nối với Internet không dây.
Năm 2001: Apple công bố hệ điều hành Mac OS X, cung cấp cấu trúc bộ nhớ được bảo vệ và đa tác vụ ưu tiên, cùng với các lợi ích khác. Không chịu thua kém, Microsoft tung ra Windows XP, có GUI được thiết kế lại với nhiều thay đổi đáng kể.
Năm 2003: Bộ xử lý 64-bit đầu tiên, Athlon 64 của AMD được tung ra thị trường.
Năm 2004: Firefox 1.0 của Mozilla thách thức Internet Explorer của Microsoft - trình duyệt web thống trị tại thời điểm lúc bấy giờ. Đây cũng là thời điểm Facebook chính thức ra mắt.
Năm 2005: YouTube, một dịch vụ chia sẻ video, được ra mắt. Google mua lại Android, một hệ điều hành điện thoại di động dựa trên Linux.
Năm 2006: MacBook Pro - máy tính di động lõi kép, dựa trên Intel đầu tiên được Apple tung ra thị trường. Trong cùng năm đó, game console Wii của Nintendo cũng được ra mắt.
Năm 2009: Microsoft ra mắt Windows 7, cung cấp khả năng ghim các ứng dụng vào thanh tác vụ, cũng như những tiến bộ trong nhận dạng cảm ứng và chữ viết tay, cùng với rất nhiều các tính năng khác.
Năm 2010: Apple ra mắt iPad, thay đổi cách người tiêu dùng xem các phương tiện truyền thông và khởi đầu cho phân khúc máy tính bảng.
Năm 2011: Google phát hành Chromebook, máy tính xách tay chạy Google Chrome OS.
Năm 2015: Apple phát hành Apple Watch. Microsoft phát hành Windows 10.
Năm 2016: Máy tính lượng tử có thể lập trình lại đầu tiên được tạo ra.
Năm 2017: Cơ quan Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA) đang phát triển chương trình "Molecular Informatics” (Tin học phân tử) mới, sử dụng các phân tử làm máy tính. "Hóa học cung cấp một tập hợp các thuộc tính phong phú mà chúng ta có thể khai thác để lưu trữ và xử lý thông tin nhanh chóng", theo Anne Fischer, quản lý chương trình tại bộ phận Khoa học Quốc phòng của DARPA, cho biết trong một tuyên bố.
Trải qua quá trình dài hình thành và phát triển, cho đến tận ngày nay, máy tính vẫn là một thiết bị được nhiều nhà khoa học, nhiều nhà sáng chế, các hãng sản xuất không ngừng nghiên cứu, tìm tòi, đổi mới để nhằm mang đến cho người dùng những sản phẩm máy tính có tính ứng dụng cao nhất, hiện đại nhất.
Mong rằng qua bài viết dưới đây, bạn đã nắm được các giai đoạn phát triển và lịch sử máy tính. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.
Đừng quên thường xuyên truy cập chuyên mục thiết bị số của META để cập nhật nhiều thông tin hữu ích bạn nhé.
