Máy thủy bình là gì? Cấu tạo và công dụng của máy thủy bình
Đồng Bảo HuynhMáy thủy bình là một loại máy rất phổ biến trong ngành xây dựng, trắc địa, đo đạc bản đồ,… Tuy nhiên, không phải ai cũng biết máy thủy bình là gì cũng như cấu tạo, chức năng và ứng dụng của nó các lĩnh vực trên. Trong bài viết hôm nay, META sẽ giúp các bạn hiểu hơn về vấn đề này nhé!
Tìm hiểu chi tiết về máy thủy bình
Máy thủy bình là gì?
Máy thủy bình có tên tiếng Anh là Automatic Level. Đây là thiết bị dùng để đo chênh lệch độ cao giữa các điểm trên mặt đất theo phương pháp đo cao hình học. Máy thủy bình hoạt động theo nguyên lý tia ngắm nằm ngang. Các tia ngắm của máy thủy bình song song với mặt nước biển. Chính vì vậy, độ chính xác của thiết bị này phụ thuộc vào 2 yếu tố là độ nhạy bén của ống thăng bằng dài và độ phóng đại của ống kính.
Xem thêm: Máy trắc địa là gì? Tìm hiểu các loại máy trong trắc địa
Các loại máy thủy bình
Có rất nhiều cách phân loại máy thủy bình khác nhau. Sau đây, META sẽ giúp bạn phân loại máy thủy bình theo 2 tiêu chí là nguyên lý hoạt động và độ chính xác.
Phân loại máy thủy bình theo nguyên lý hoạt động
Theo nguyên lý hoạt động, người ta chia máy thủy bình thành 2 loại là máy thủy bình tự động và máy thủy bình điện tử (máy thủy bình laser). Để tiện cho việc theo dõi, META đã giúp bạn tổng hợp những điểm khác nhau của hai loại máy này qua bảng dưới đây.
Phân loại máy thủy bình theo độ chính xác
Dựa theo độ chính xác của máy mà người ta chia máy thủy bình thành 3 loại.
- Máy thủy bình có độ chính xác thấp: Sai số đo khép 2.0 mm - 2.5 mm/km. Ví dụ như : Sokkia b40, Topcon at-b4 b40,…
- Máy thủy bình có độ chính xác trung bình: Sai số do khép 1.0mm - 2.0 mm/km. Ví dụ như: Nikon ae-7c, Leica na730,…
- Máy thủy bình độ chính xác cao: Sai số đo khép dưới 1.0mm/km. Ví dụ như: Nikon as-2c, Topcon at-b2,...
Xem thêm: Máy cân bằng laser 5 tia xanh loại nào tốt?
Cấu tạo của máy thủy bình
Máy thủy bình gồm hai bộ phận chính:
- Bộ phận ngắm: Bao gồm ống kính, thị kính, vật kính và ốc điều quang.
- Bộ phận cân bằng máy: Bao gồm ba ốc cân bằng và ống thăng bằng tròn. Ngoài ra, tùy thuộc vào từng dòng máy thủy bình mà nó có các cấu tạo riêng. Ví dụ, một số loại máy thủy bình trang bị ống thăng bằng dài. Một số khác thì thay thế bằng bộ phận tự chỉnh tiêu ngắm nằm ngang, có thể là gương treo, lăng kính treo hoặc thấu kính treo. Các máy thủy bình có thể có thêm chiếc vít nghiêng.
Hiện nay, để nâng cao hiệu suất trong công tác đo cao, người ta chế tạo các loại máy thủy bình tự động với bộ phận tự cân bằng đường ngắm. Khi đó, ống thăng bằng tròn trong loại máy này chỉ đóng vai trò đặt máy vào vị trí tương đối nằm ngang và độ chính xác của máy không còn tùy thuộc vào độ nhạy của ống thăng bằng, mà phụ thuộc vào độ chính xác của bộ phận tự cân bằng.
Một công cụ đi kèm không thể thiếu trong các máy thủy bình, đó là thước mia. Đây là một loại thước dùng trong đo cao hình học, thường dài từ 2m - 5m, trên đó có khắc vạch chia độ dài.
Xem thêm: Top 5 máy cân bằng laser 12 tia xanh tốt, đo chính xác nhất 2024
Công dụng của máy thủy bình
Máy thủy bình có rất nhiều công dụng như đo chênh lệch cao giữa 2 điểm, đo khoảng cách từ máy đến mia và xác định góc độ.
Đo chênh lệch cao giữa 2 điểm
Để xác định độ chênh cao giữa A và B, người ta dùng máy thủy bình ngắm và đọc số mia tại 2 vị trí A (a) và B (b). Sau đó lấy a trừ b, ta được kết quả c. Đây chính là độ chênh cao giữa A và B. Tiếp theo, ta lấy (c) cộng với cao độ của 1 trong 2 điểm, ta sẽ được cao độ của điểm còn lại.
Cách đo chênh cao giữa hai điểm này gọi là phương pháp đo cao hình học. Nó cũng được áp dụng cho các bài toán trắc địa yêu cầu độ chính xác cao như dẫn tuyến thuỷ chuẩn từ các điểm gốc về chân công trình hoặc dùng trong các công tác quan trắc lún,...
Đo khoảng cách từ máy đến mia
Đo chiều dài bằng máy thủy bình là một phương pháp đo khá phổ biến. Máy thủy bình có khả năng giúp bạn xác định khoảng cách từ máy đến vị trí đặt mia với độ chính xác đến hàng cm nhờ hệ thống chỉ chữ thập khắc trên mia. Khoảng cách đó được xác định theo công thức:
d = (a - b).100
Trong đó:
- d: Khoảng cách từ máy đo đến mia
- a: Số đọc chỉ trên
- b: Số đọc chỉ dưới
- 100: Hằng số nhân
Dùng máy thủy bình để xác định góc
Trong một số trường hợp, người ta cũng sử dụng máy thủy bình để đo góc. Tuy nhiên, độ chính xác của kết quả không cao như những phép đo trên bởi đo góc chỉ là một tính năng đi kèm của máy. Độ chính xác kết quả đo góc bằng thiết bị trắc địa này là 30”.
Xem thêm: Cách sử dụng máy thủy bình đo chính xác, đơn giản nhất
Máy thủy bình được ứng dụng trong những lĩnh vực nào?
Máy thủy bình được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành khác nhau. Hãy cùng META.vn tìm hiểu cụ thể nhé!
Máy thủy bình trong lĩnh vực xây dựng
Trong xây dựng, thiết bị này giúp hỗ trợ triển khai các bản vẽ thiết kế hiện trường, kiểm tra độ phẳng hay độ dày của sàn, độ võng của dầm,... Cụ thể như sau:
Phát triển hệ thống thoát nước
Máy thủy bình giúp hỗ trợ trong công việc tạo dựng hệ thống thoát nước. Máy thủy bình sẽ đề xuất góc độ và độ cao mà bạn có thể đặt đường ống nước, đảm bảo tại đó, hiệu quả thoát nước đạt được là tốt nhất.
Xây dựng hàng rào
Nhờ khả năng xác định độ phẳng của máy, máy thủy bình được các đơn vị xây dựng sử dụng để xây dựng hàng rào, đảm bảo hàng rào được thẳng nhất và mang tính thẩm mỹ cao.
Xác định tiềm năng phát triển dự án
Máy thủy bình được sử dụng để xác định độ phẳng hay dốc của mặt bằng dự án. Từ đó, các nhà đầu tư, các đơn vị xây dựng có thể đưa ra nhận định liệu đó có phải địa điểm phù hợp cho dự án của mình hay không.
Thiết lập nền móng
Một móng nhà chắc với nền bằng phẳng là một điều rất quan trọng trong quá trình xây dựng nhà cửa. Nó ảnh hưởng đến sự ổn định và chắc chắn cho công trình nhà ở. Chính vì vậy, người ta thường sử dụng máy thủy bình để hỗ trợ thiết lập, xây dựng nền móng cho một ngôi nhà mới.
Đo lún
Các công trình xây dựng bị sụt lún là điều rất nguy hại. Vì thế nên việc đo lún là việc khá cần thiết. Nhờ máy thủy bình, đơn vị xây dựng có thể xác định xem đất có nguy cơ bị lún dẫn đến nguy hiểm cho nền móng của các công trình hay không, hoặc kiểm tra độ cao xem liệu chúng có bị dịch chuyển không, các góc của công trình có duy trì được sự liên kết của chúng hay không, từ đó đưa ra những cách xử lý kịp thời.
Xác minh độ cao và góc độ
Ứng dụng phương pháp đo cao hình học của máy thủy bình, các chủ thầu xây dựng có thể xác định được độ cao của nền móng, tường, cửa,... để đảm bảo các kích thước đúng với bản vẽ thiết kế.
Máy thủy bình trong lĩnh vực địa chính
Trong đo đạc ngành địa chính, nhờ máy thủy bình mà các công nhân có thể đo đạc, xác định được độ cao, độ xa của đối tượng đo một cách chính xác và rõ ràng. Từ đó, họ có thể tính toán và xây dựng được lưới độ cao của từng vùng. Thiết bị này giúp người dùng đo được các thông số một cách nhanh chóng với độ chính xác cao.
Xem thêm: Tìm hiểu những ứng dụng của máy cân mực laser trong đời sống
META.vn vừa giới thiệu tới bạn một số thông tin về máy thủy bình như máy thủy bình là gì, cấu tạo và công dụng của máy thủy bình. Hy vọng với bài viết này, bạn đã hiểu hơn về chiếc máy khá phổ biến trong ngành xây dựng, địa chính,... này. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay câu hỏi gì, bạn hãy để lại dưới phần bình luận. META.vn luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn.
META.vn hiện đang bán rất nhiều các sản phẩm máy thủy bình, máy cân mực laser, đồ gia dụng, điện máy,... với mức giá cực hấp dẫn. Nếu bạn đang có nhu cầu mua các sản phẩm này thì đừng quên truy cập website META.vn hoặc liên hệ với chúng tôi theo số hotline dưới đây để được hỗ trợ nhanh nhất nhé. Chúng tôi cam kết luôn mang Hàng chính hãng, Uy tín lâu năm, Dịch vụ Giao hàng & Bảo hành trên toàn quốc đến tay các bạn.
